Page 8 - ประวัติสร้างเมืองกาฬสินธุ์ Kalasin History

ประวัติศาสตร์การตั้งเมืองกาฬสินธุ์ 3

• กลุ่มพระวอพระตา อพยพไพร่พลจากเมืองเวียงจันทน์มาตั้ง

เมืองหนองบัวล้าภู และได้เคลื่อนย้ายลงมารวมกับกลุ่มเมืองจ้าปาศักดิ์
ต่อมาได้ตั้งเมืองอุบลราชธานีกับเมืองยโสธร กลุ่มนี้มีความส้าคัญที่ท้าให้
กรุงธนบุรีแผ่อ้านาจเข้าควบคุมอีสานทั้งหมด รวมทั้งอาณาจักรล้านช้าง
• กลุ่มเจ้าโสมพะมิตร อพยพมาไพล่พลจากเมืองเวียงจันทน์

ในช่วงเวลาไล่เลี่ยกับกลุ่มพระวอพระตา แต่ได้ไปตั้งถิ่นฐานอาศัยอยู่บริเวณ
บ้านผ้าขาวพันนา (เขตจังหวัดสกลนคร ในปัจจุบัน) ต่อมาอพยพข้าม
เทือกเขาภูพานมาตั้งบ้านกลางหมื่น จากนั้นเคลื่อนย้ายมาอยู่บริเวณ
แก่งส้าโรง ดงสงเปือย ริมน้้าปาว และเป็นที่ตั้งของเมืองกาฬสินธุ์ในปัจจุบัน

เจ้ำโสมพะมิตร

เจ้าโสมพะมิตร บางเอกสารสะกดว่า เจ้าโสมพมิตร หรือ เจ้าโสภมิด
1
หรือ ท้าวโสมพมิตร หรือ พระยาสมพมิต มีเอกสารที่กล่าวถึงการเกิดของ
เจ้าโสมพะมิตรไว้แตกต่างกันว่า เจ้าโสมพะมิตรเป็นบุตรของโอรสพระเจ้า
ไชยองค์เว้กับหลานสาวเจ้าผ้าขาว บ้างกล่าวว่า เป็นบุตรของหลานสาว
2
3
เจ้าผ้าขาวที่ตั้งครรภ์กับโอรสพระเจ้านครเวียงจันทน์ บ้างอธิบายว่า เป็นโอรส
ของพระเจ้าไชยองค์เว้ซึ่งเกิดกับหลานสาวของเจ้าผ้าขาว ด้วยเป็นเชื้อสาย
4
ของเจ้าผ้าขาว จึงเรียกขานอีกนามว่า เจ้าผ้าขาวโสมพะมิตร และด้วยมี
เชื้อพระวงศ์เวียงจันทน์ จึงใช้ค้าว่า “เจ้า” น้าหน้านามต่างจากเจ้าเมืองอื่น

1 “เจ้าโสมพมิตร” ที่มา: เติม วภาคย์พจนกิจ, 2557. / “เจ้าโสภมิด” ที่มา: ธีระ พิมพะ
นิตย์, 2544. / “ท้าวโสมพมิตร” ที่มา: ปฐม คเนจร, ม.ร.ว., 2539. / “พระยาสมพมิต” ที่มา: บุญมี
ภูเดช, 2525. / “เจ้าโสมพะมิต” ที่มา: คณะกรรมการฝ่ายประมวลเอกสารและจดหมายเหตุ, 2542.
“เจ้าโสมพะมิตร” ที่มา: อนุสาวรีย์พระยาชัยสุนทร (เจ้าโสมพะมิตร).
2 จาก พระราชวงศ์จักรีกับ 200 ปี กาฬสินธุ์ (น. 40), โดย จังหวัดกาฬสินธุ์, 2536,
ยโสธร: จือฮะการพิมพ์ยโสธร.
3 จาก ประวัติศาสตร์อีสาน (น. 198), โดย เติม วภาคย์พจนกิจ, 2557, กรุงเทพฯ:
ส้านักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, พิมพ์ครั้งที่ 5.
4 จาก วัฒนธรรม พัฒนาการทางประวัติศาสตร์ เอกลักษณ์และ ภูมิปัญญาจังหวัด
กาฬสินธุ์ (น. 59), โดย คณะกรรมการฝ่ายประมวลเอกสารและจดหมายเหตุ, 2542, กรุงเทพฯ:
โรงพิมพ์คุรุสภา.