Page 12 - ประวัติสร้างเมืองกาฬสินธุ์ Kalasin History
P. 12
ประวัติศาสตร์การตั้งเมืองกาฬสินธุ์ 7
กำรขอพระรำชทำนตั้งเมือง
ครั้นเมื่อพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก รัชกาลที่1
ได้ปราบดาภิเษกเป็นกษัตริย์ เสด็จขึ้นเถลิงถวัลย์ราชสมบัติ ณ กรุงเทพ-
มหานคร เมื่อ พ.ศ. 2325 นั้น ในบริเวณที่ราบสูงโคราชมีชุมชนชาวลาว
ที่อพยพข้ามแม่น้้าโขงมาอาศัยอยู่หลายกลุ่ม ชุมชนชาวลาวเหล่านี้มีผู้น้า
คนส้าคัญ ได้แก่ พระบรม พระปทุม พระยาจันทศรีสวราช และพระยา
โสมพะมิตร เกิดเป็นชุมชนใหญ่กระจายอยู่ทั่วบริเวณ และชุมชนเหล่านี้ท้า
ราชการขึ้นต่อกรุงเทพมหานคร ผ่านทางเมืองเวียงจันทน์ ในฐานะข้าขอบ
ขัณฑสีมาของสยามประเทศ โดยการส่งส่วยบรรณาการเพื่อน้าขึ้นทูลเกล้าฯ
ถวายต่อกษัตริย์ผู้ครองสยาม
ปี พ.ศ. 2336 เจ้าโสมพะมิตรได้พาญาติพี่น้องเดินทางมายัง
กรุงเทพมหานคร พร้อมเครื่องบรรณาการ ประกอบด้วย น้้ารัก
50 กระบอก สีผึ้ง 10 ชั่ง งาช้าง 2 กิ่ง นอแรด 1 ยอด และดอกไม้เงิน
ดอกไม้ทอง เพื่อเข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท ทูลเกล้าทูลกระหม่อม
ถวายแด่พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช รัชกาลที่ 1
เพื่อขอพึ่งพระบรมโพธิสมภาร ขอตั้งเมืองและท้าราชการปฏิบัติงานขึ้นตรง
ต่อกรุงเทพมหานคร พร้อมควบคุมบ่าวไพร่ตัวเลขเก็บผลเร่วส่งทูลเกล้าฯ
ถวาย ครั้นเมื่อเข้าเฝ้า เจ้าโสมพะมิตรได้กราบถวายบังคมทูลถึงลักษณะ
1
ถิ่นฐานที่ตนอพยพมาอยู่ว่ามีน้้าก่้า ดินอุดมสมบูรณ์ ท้านาสะดวกดีเพราะ
อยู่ริมน้้าปาว แล้วได้ทูลเกล้าฯ ถวายกาน้้าสัมฤทธิ์ พร้อมเครื่องบรรณา
รัชกาลที่ 1 ได้ทรงรับเครื่องบรรณาการและทรงพระราชทานนาม
เมืองว่า “เมืองกาฬสินธุ์” โดยมีพระประสงค์ให้สอดคล้องกับถิ่นฐานที่
อาศัยและเครื่องบรรณาการ และทรงสถาปนาให้เจ้าโสมพะมิตรมีต้าแหน่ง
2
เป็น “พระยาไชยสุนทร” เจ้าเมืองกาฬสินธุ์คนแรก ให้ท้าวค้าหวาเป็น
3
อุปราช ท้าราชการขึ้นตรงต่อกรุงเทพมหานคร
