Page 20 - ประวัติสร้างเมืองกาฬสินธุ์ Kalasin History

ประวัติศาสตร์การตั้งเมืองกาฬสินธุ์ 15

ในการก้าหนดเขตแดนดังกล่าว เพื่อเป็นการบอกถึงบริเวณที่ตั้ง
เมืองเท่านั้น แท้จริงแล้วไม่ได้มีนัยหรือความหมายในทางการปกครอง

แต่อย่างใด เมืองทั้งหลายมุ่งที่จะให้ความส้าคัญเฉพาะบริเวณตัวเมือง
หรือคุ้มเจ้าเมืองเท่านั้น

เมืองบริวำรของหัวเมืองกำฬสินธุ์

เมืองกาฬสินธุ์มีเมืองบริวาณน้อยใหญ่ท้าราชการขึ้นตรง ทั้งสิ้น
7 เมือง ดังนี้
1
1) เมืองท่าขอนยาง พ.ศ. 2388 พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้า

เจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 3 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ยกบ้านท่าขอนยาง
ริมน้้าชีขึ้นเป็นเมืองท่าขอนยาง ให้พระค้าก้อนเป็นพระสุวรรณภักดี
เจ้าเมือง ให้อุปฮาดเมืองค้าเกิดเป็นอุปฮาด ให้ราชวงศ์เมืองค้าเกิด

เป็นราชวงศ์ และให้ราชบุตรเมืองค้าเกิดเป็นราชบุตร ท้าราชการขึ้นกับ
เมืองกาฬสินธุ์
2) เมืองแซงบาดาล พ.ศ. 2388 รัชกาลที่ 3 ทรงพระกรุณา
โปรดเกล้าฯ ให้บ้านบึงกระดานขึ้นเป็นเมืองแซงบาดาล ให้อุปฮาดค้าแดง

เมืองค้าม่วน เป็นพระศรีสุวรรณ เจ้าเมือง ราชวงศ์จารย์จ้าปาเป็นอุปฮาด
ท้าวขัติยะ (พก) เป็นราชวงศ์ ท้ายสุริยะ (จารย์โท) เป็นราชบุตร ท้าราชการ
ขึ้นกับเมืองกาฬสินธุ์
3) เมืองกุดสิมนารายณ์ พ.ศ. 2388 รัชกาลที่ 3 ทรงพระกรุณา

โปรดเกล้าฯ ให้ยกบ้านกุดกว้างขึ้นเป็นเมืองกุดสิมนารายณ์ ให้ราชวงศ์ (กอ)
เมืองวัง เป็นพระธิเบศร์วงศา เจ้าเมือง ท้าวด้วยเป็นอุปฮาด ท้าวต้อเป็น
ราชวงศ์ ท้าวเนตรบุตรพระธิเบศร์วงศา (กอ) เป็นราชบุตร ท้าราชการ
ขึ้นกับเมืองกาฬสินธุ์

1 จาก วัฒนธรรม พัฒนาการทางประวัติศาสตร์ เอกลักษณ์และ ภูมิปัญญาจังหวัด
กาฬสินธุ์ (น. 71-72), โดย คณะกรรมการฝ่ายประมวลเอกสารและจดหมายเหตุ, 2542, กรุงเทพฯ:
โรงพิมพ์คุรุสภา.